کنترل بیولوژیکی و زراعی بیماری نقطه سیاه سیب زمینی

بیماری نقطه سیاه سیب زمینی یک بیماری قارچی بوده و عامل ایجاد آن colletotrichum coccodes (syn. c. atramentarium) است که با تولید آسروول به صورت نقاط سیاه رنگ روی قسمت های زیرزمینی گیاه آلوده بالاخص ساقه زیرزمینی ظاهر می گردد. بررسی ها نشان داد که بیماری معمولاً در اواسط فصل ایجاد شده و تا اواخر فصل ادامه و گسترش می یابد. برای تعیین میزان آلودگی گیاه سیب زمینی به بیماری نقطه سیاه و نیز اثر کشت سایر محصولات قبل از سیب زمینی روی این بیماری در منطقه فریدن اصفهان بازدیدهایی از مزارع مورد کشت سیب زمینی به عمل آمد. نتایج مشخص نمود که میانگین آلودگی گیاهان سیب زمینی مورد کشت در این منطقه 86/39 درصد است. تجزیه داده های حاصل از بررسی های زراعی در منطقه نشان داد که آیش یک ساله از کمترین آلودگی به ترتیب در مقایسه با کشت گندم، یونجه و جو برخوردار است. بررسی مبارزه بیولوژیـکی بیماری نقـطه سیاه در قالب یک طرح بـلوک های کامل تـصادفی با استـفاده از اسپور قارچ آنتاگـونیست trichoderma harzianum در آغشتن غده های بذری سیب زمینی، افزودن آن در ردیف های کشت با سه غلظت متفاوت و نیز تلفیق آغشتن غده های بذری و افزودن اسپور در ردیف های کشت غده های سیب زمینی نشان داد که قارچ آنتاگونیست موجب کاهش بیماری نقطه سیاه سیب زمینی شده است . هر چند کمترین آلودگی در تیمار تلفیقی آغشتن غده های بذری و افزودن اسپور قارچ آنتاگونیست به خاک در مقایسه با سایر تیمارها بود. البته میزان کاهش بیماری بستگی به روش کاربرد و مقدار اسپور مورد استفاده داشته است . بررسی تعداد ساقه ، اوزان تر و خشک ، رشد طولی گیاه و میزان محصول نشان داد که این قارچ آنتاگونیست موجب ازدیاد رشد و نمو گیاه سیب زمینی و هم چنین محصول آن شده است . بررسی و مقایسه حساسیت 24 رقم سیب زمینی تجاری به بیماری نقطه سیاه معلوم داشت که ارقام مورد بررسی واکنش های متفاوت و معنی داری نسبت به بیماری از خود نشان می دهند. به طوری که رقم دزیره کمترین آلودگی را داشته و پس از آن به ترتیب ارقام اسکورت، کیزر، کاسموس ، کارلیتا و مورن با اختلاف بسیار کمی واقع شدند. بیشترین آلودگی روی رقم ماریجک دیده شد و پس از آن ارقام کوزیما و مونالیزا قرار گرفتند و بقیه ارقام در حد فاصل این دو طیف واقع شدند.